Afstuderen? Pak het slim aan!

Bijles nemen om je studieresultaten te verbeteren of hulp vragen bij het schrijven van je verslag heeft maar een beperkt resultaat als je je basisbehoeften buiten beschouwing laat. Sta je stijf van de stress, heb je een chronisch slaaptekort, bestaat je beweging hoofdzakelijk uit het bedienen van de toetsen op je smartphone of is je voeding niet in orde, dan heeft alle verdere ondersteuning weinig effect. Vandaar dat ik in de voorgaande artikelen eerst stress, slaap, beweging en voeding besproken heb. Ik ga ervan uit dat je daar al mee bent gestart.
Dan nu de studietips, want die zijn er natuurlijk ook te geven. Niet alles werkt voor iedereen even goed. Probeer waar jij profijt van hebt. Voor de meeste studenten werken de volgende tien tips.

1 Kies het juiste tijdstip van de dag

Ben je een ochtend- of een avondmens? Kijk op welk moment van de dag jij het beste presteert en gebruik die tijd voor je studie. Als ochtendmens start je de dag met je studie; als avondmens doe je de ochtend liefst andere dingen en bewaar je je studieactiviteiten tot later op de dag. Veel jongeren zijn meer avondmensen,  dus komen pas in de loop van de dag op gang. Prima hoor, maar zorg wel dat je voldoende slaap krijgt en niet tot vlak voordat je naar bed gaat, in het blauwe licht van je schermen zit. Het werkt goed om, voordat je gaat studeren, je bloedsomloop te activeren door te bewegen.

2 Maak een planning op papier

Maak een goede planning waarin je de tijd hebt om alles zonder al te veel stress af te krijgen. Plan ook ruimte voor tegenslagen of voor het wachten op reacties die je van anderen nodig hebt. Begin met plannen in grote eenheden, gekoppeld aan inlevertermijnen en toetsen. Vul daarna de planning steeds gedetailleerder in en kijk er regelmatig naar.
Een digitale agenda biedt vaak weinig overzicht. Dat maakt het lastiger om gedetailleerd te plannen, zeker als je er voor jezelf extra aantekeningen bij wilt maken. Schaf een papieren exemplaar aan met voldoende schrijfruimte. Het hoeft geen fancy ding te zijn, want jij bent de enige die erin kijkt. Plan iedere dag wat je gaat doen en hoeveel tijd je eraan besteedt. Houd je daar dan ook aan. Plan ook je ontspanning/beweging in en neem 10 minuten pauze op tussen de activiteiten door. Wil je nog meer structuur, dan kun je ook je voeding  in je planning opnemen.
Leer je voor een toets, plan daar dan niet eenmalig een hele dag voor in, maar werk daaraan in sessies van een half uur op meerdere dagen.

3 Ga niet multitasken en stel prioriteiten

Doe echt maar één ding tegelijk! Als je studeert, schuif je voor dat moment verder alles opzij. Dat komt daarna weer. Je hersenen kunnen zich maar op één ding tegelijk concentreren. Met wisselen tussen verschillende activiteiten levert je werk veel minder op en je wint uiteindelijk geen tijd.
Je kunt je tijd maar eenmaal benutten. Dat betekent soms dat je prioriteiten moet stellen. Tijdelijk misschien iets minder uren in je bijbaantje steken of je sociale contacten even op een iets lager pitje zetten? Maak afspraken met familie en vrienden over de tijden waarop je met je studie bezig bent en ze jou dus niet moeten storen. Je kunt geen 24 uur per dag met je studie bezig zijn, dus er blijft altijd tijd over om elkaar te ontmoeten en … wat is het diploma je waard?

4 Houd je hoofd erbij

Het is niet zo zinvol om een docent te vragen iets letterlijk te herhalen om het net zo letterlijk op te schrijven in je aantekeningen. Juist het feit dat je je eigen woorden gebruikt, maakt het gemakkelijker om de stof te doorzien en er blijft veel meer hangen. Omdat je met schrijven nooit alles kunt noteren, selecteer je meteen de belangrijkste dingen. Schrijf tijdens een college ook geen hele verhalen op, want dan ben je alleen bezig met schrijven en hoor je niet meer wat er vervolgens gezegd wordt. Schrijf de hoofdpunten op en werk die na het college uit. Dan heb je je eerste herhaling al te pakken en merk je of je het echt snapt. Als dat niet het geval is, kun je het volgende college gericht vragen stellen.

5 Lees van papier, niet van het scherm

Uit onderzoek blijkt dat je dieper leest en meer onthoudt wanneer je van papier leest dan vanaf het scherm. Wil je een leestekst goed doornemen, ga dan niet onderstrepen of markeren, maar maak een samenvatting in de vorm van een mindmap of schrijf de hoofdpunten in eigen woorden op. Iets in eigen woorden opschrijven (niet op de computer!) werkt beter dan onderstrepen of arceren of opnemen om terug te luisteren omdat je actief met de stof bezig bent.

6 Ondersteun je geheugen

Blijf regelmatig met de stof bezig, dus blijf herhalen. Die herhalingen kunnen steeds verder uit elkaar liggen, maar iets waar je maanden helemaal niet naar omkijkt, ben je kwijt.
Gebruik geheugentechnieken die voor jou werken. Iedereen staat altijd klaar met adviezen die je zou moeten uitproberen, maar je zult merken dat sommige tips voor jou echt niet werken. Voor mij werkt het bijvoorbeeld niet om alles wat ik moet onthouden te koppelen aan een kamer in een huis. Ezelsbruggetjes in de vorm van een woord dat de eerste letters van een rijtje woorden of belangrijke ‘mannetjes’ vormt, helpt me wel (ooit gehoord van ’t kofschip’?).
Telefoonnummers als losse cijfers onthouden, is lastig, maar als clusters gaat het beter. Je maakt er grotere gehelen van. Zo werkt dat ook met je studiestof. Een logisch verband ontdekken tussen nieuwe stof en wat je al eerder geleerd of gedaan hebt, zorgt ook voor grotere gehelen die gemakkelijker te onthouden zijn.

7 Leg je verslag een dag weg

Een verslag schrijven lukt nooit in één keer. Er zijn altijd meerdere versies nodig. Zorg dat je goed weet welke eisen je opleiding stelt. Probeer dan zo snel mogelijk van dat witte vel of dat lege computerscherm af te komen. Schrijf eerst de hoofdpunten op, losse flarden en ideeën, zet die in volgorde en ga het dan steeds verder uitwerken. Wees ook niet bang om te schrappen, maar bewaar alles wat je schrapt in een soort kladblok. Je weet maar nooit of je het niet toch nog kunt gebruiken.
Schrijf vanaf het begin je eigen woorden, dus neem geen stukken letterlijk over uit boeken of artikelen en houd vanaf je eerste notities de bronvermelding en literatuurlijst bij!!
Te lang achter elkaar bezig blijven, heeft geen zin. Na een dag andere bezigheden, ben je in staat om weer fris tegen je eigen werk aan te kijken en zie je soms ineens mogelijkheden tot verbetering of aanvulling.

8 Bedenk toepassingen

Bedenk vanuit je stage-ervaringen in welke situatie je de stof kunt gebruiken, dat zorgt voor actieve verwerking en iets waarvan je het nut in ziet, leer je nu eenmaal veel gemakkelijker. Het geeft je ook gespreksstof op je stageplek, waarmee je misschien zelfs verbeteringen in gang kunt zetten en je goed kunt profileren.

9 Werk met geuren

Gebruik bij het studeren een etherische olie van een goede kwaliteit, bijvoorbeeld van Chi of  Die oliën geven geuren af met een werking. De geuren van rozemarijn, pepermunt en citroen zorgen voor helderheid; mandarijn zorgt voor een goed positief gevoel; lavendelgeur brengt ontspanning.
Geuren roepen herinneringen op, dat heeft iedereen wel eens ervaren. Wat roept bijvoorbeeld de geur van appeltaart bij jou op of de geur van zeelucht of van vuur? Als je een geur gebruikt bij het studeren, gebruik diezelfde geur dan ook tijdens een presentatie of toets, op een zakdoekje of gewoon op je kleding. Het helpt je om iets uit je geheugen op te diepen.

10 Heb vertrouwen in jezelf

Natuurlijk kun je ook dat laatste halve jaar aan! Er wordt veel van je gevraagd en het is zeker spannend. Maar als je het echt niet zou kunnen, zou je al veel eerder gestruikeld zijn. Praat of denk jezelf niet de put in en laat ook niet toe dat anderen dat proberen. Je gedachten sturen onbewust je gedrag en voor je het door hebt, belandt jouw inzet onderin diezelfde put. Denk positief, dan lukt alles veel beter en laat je niet gek maken!

Ik wens je alle succes van de wereld!